น้ำมันหล่อลื่นเสื่อมสภาพได้อย่างไร
|
น้ำมันหล่อลื่นแต่ละชนิดถูกผลิตมาให้เหมาะกับการใช้งาน ด้วยการนำน้ำมันพื้นฐานที่มีความหนืดพอเหมาะ มาปรับปรุงคุณภาพด้วยการเติมสารเคมีเพิ่มคุณภาพ เพื่อให้มีคุณสมบัติพิเศษตามการใช้งาน เช่น สารชะล้าง และสารเพิ่มดัชนีความหนืด เป็นต้น เมื่อใช้งานไปแล้วคุณสมบัติ และคุณภาพต่างๆจะเสื่อมลง ลดลงไปเรื่อยๆ จนไม่เหมาะแก่การใช้งาน โดยการเสื่อมสภาพเกิดจาก 3 สาเหตุ คือ |
การเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชั่นของน้ำมันหล่อลื่น
น้ำมันหล่อลื่นทำปฏิกิริยากับออกซิเจนในอากาศ แล้วเกิดสารประเภทกรด และคราบยางเหนียวปฏิกิริยานี้จะเกิดได้เร็วถ้าอุณหภูมิสูง น้ำมันหล่อลื่นจะเสื่อมสภาพ เกิดความเป็นกรด ความหนืดเพิ่ม ถ้าความเป็นกรดมีสูง จะทำให้เนื้อน้ำมันเสื่อมสภาพเร็วขึ้น เกิดยางเหนียว เกาะตามร่องรูทางผ่านของน้ำมันหล่อลื่น และในที่สุดอาจเกิดการกัดกร่อนเนื้อโลหะในเครื่องจักร ตามปกติในน้ำมันหล่อลื่นมีการเติมสารเพิ่มคุณภาพป้องกันปฏิกิริยาออกซิเดชั่นอยู่แล้ว หากสารนี้ถูกใช้หมดไป หรือเสื่อมสภาพ น้ำมันหล่อลื่นก็จะทำปฏิกิริยากับออกซิเจนในอากาศได้
สารเพิ่มคุณภาพถูกใช้หมดไป หรือเสื่อมสภาพ
สารเพิ่มคุณภาพต่างๆ ที่เติมลงในน้ำมันหล่อลื่น จะถูกใช้หมดไป หรือเสื่อมสภาพ หรืออาจเปลี่ยนเป็นสารอื่นที่ไม่ช่วยเพิ่มคุณภาพนั้นอีกต่อไป ทำให้น้ำมันหล่อลื่นไม่มีคุณสมบัติดีพอที่จะทำงานได้ดีต่อไป
มีสิ่งสกปรก หรือสารอื่นจากภายนอกเข้าไปปะปน
สิ่งสกปรก หรือสารอื่นจากภายนอก เช่น น้ำ ฝุ่นละออง เขม่า และอื่นๆ เมื่อเข้าไปปะปนกับน้ำมันหล่อลื่นแล้ว อาจทำให้เกิดการเสื่อมสภาพของน้ำมันหล่อลื่นได้ เช่น
น้ำ : เมื่อผสมกับน้ำมันหล่อลื่นแล้ว เครื่องยนต์ทำงาน จะปั่นผสมน้ำเข้ากับน้ำมันหล่อลื่น อนุภาคน้ำเข้าแทรกตัวในเนื้อน้ำมัน ทำให้น้ำมันหล่อลื่นมีลักษณะขาวขุ่น ความหนืดเปลี่ยนไป และ ไม่เหมาะสมที่จะใช้งานได้ต่อไป
เศษโลหะ : เมื่อเข้าไปผสมกับน้ำมันหล่อลื่นเป็นจำนวนมากแล้ว จะไปขัดสีกับผิวโลหะของเครื่องจักรกล ทำให้เกิดรอยข่วน สึกหรอ และค่าความหนืดของน้ำมันหล่อลื่นสูงขึ้น
น้ำมันเชื้อเพลิง : เมื่อเข้าไปผสมกับน้ำมันหล่อลื่นแล้วจะทำให้ค่าความหนืดของน้ำมันหล่อลื่นลดลงมาก ค่าจุดวาบไฟลดต่ำลง ไม่เหมาะแก่การใช้งานอีกต่อไป ดังนั้น การระมัดระวังไม่ให้สิ่งอื่นจากภายนอกเข้าไปปะปนกับน้ำมันหล่อลื่นจึงเป็นเรื่องที่สำคัญมาก รวมถึงไม่ควรนำน้ำมันหล่อลื่นต่างตราอักษรกันมาผสมกัน เพราะสารเพิ่มคุณภาพในน้ำมันหล่อลื่นต่างชนิดกันอาจเกิดปฏิกิริยา และทำให้น้ำมันหล่อลื่นมีคุณภาพเสื่อมลง